De prijs van een vat ruwe olie dook vorige week een paar keer onder 30 dollar. Nog geen drieënhalf jaar geleden was dat nog drie keer zoveel. Waarom merken we van die prijsdaling zo weinig bij de pomp?
Toegegeven, het is een stuk prettiger tanken dan in de zomer van 2012. Vergeleken met toen ben je per liter benzine vier dubbeltjes minder kwijt. Op een volle tank van 50 liter scheelt dat toch maar mooi 20 euro.
Procentueel gezien valt dat echter vies tegen als je het afzet tegenover de olieprijs. De prijs van een vat olie dook vorige week onder de 30 dollar per vat; in 2012 koste een vat olie meer dan 100 dollar.
In de onderstaande grafiek kun je zien dat de pompprijs de afgelopen tien jaar over het algemeen netjes meebeweegt met de olieprijs. Een lagere olieprijs – voor de vergelijking hier omgerekend naar een liter – betekent goedkopere benzine en diesel.
Wat vooral opvalt is dat de prijs voor een liter benzine maar voor een heel klein gedeelte afhankelijk is van de olieprijs. Onderstaande grafiek maakt duidelijk dat de prijs van een liter benzine uit veel meer componenten bestaat dan uit de prijs van olie.
Het is natuurlijk geen verrassing dat we aan de pomp vooral belasting betalen. Het btw-bedrag gaat soms nog wel wat omlaag - het is immers een percentage van de 'kale benzineprijs', namelijk 21 procent. Als de olieprijs maar genoeg daalt, dan daalt de btw wel mee.
De accijns - dat is een vast bedrag boven op elke liter - is nog nooit gedaald. Het is zelfs een geliefd middel van Den Haag om gaten in de begroting te vullen. Een leuke bijkomstigheid is dat als je de accijns verhoogt, de btw-opbrengst ook nog eens toeneemt. Op dit moment betaal je 77 eurocent accijns op een liter euro loodvrij en 48,5 cent op op een liter diesel. Dat betekent dat de benzineprijs nu voor meer dan de helft uit accijns bestaat.
Olieprijs steeds minder relevant voor pompprijs
De alsmaar toenemende belasting op brandstof zorgt ervoor dat de relevantie van de olieprijs voor de pompprijs steeds kleiner wordt. Bovendien spelen er nog andere zaken mee, zoals het relatieve aanbod van benzine ten opzicht van diesel. Gaat het bijvoorbeeld goed met de economie, dan betekent dat vaak meer transport en dat zorgt voor een relatief hogere dieselprijs. Veel voorspoed in de Verenigde Staten drijft weer de benzineprijzen op, want daar rijden veel minder mensen op diesel.
Onderstaande grafiek laat tot slot goed zien dat de relatie tussen de olieprijs en brandstofprijzen in de afgelopen jaren kleiner is geworden.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl